Loterías y apuestas

Historia

Corría o ano 1763 cando o Rei Carlos III instaurou a chamada ‘Lotaría Real’. O beneficio social que achegaba a devandita lotaría foi un dos baluartes no seu nacemento; así, no Real Decreto do 30 de setembro de 1763, que inaugurou nosa lotto, o monarca sinalaba que “(…) tiven por oportuno, e conveniente establecer en Madrid unha Lotaría…para que se converta en beneficio de hospitais, hospicios e outras obras pías e públicas, nas que se consumen anualmente moitos caudais do meu Real Erario”.

O xogo era unha especie de Lotería Primitiva na que había que escoller cantos números se quixese, do 1 ao 90 (había distintas posibilidades); nas extraccións, un neno cos ollos vendados sacaba 5 bólas dunha bolsa que contiña 90. O primeiro sorteo de Lotaría celebrouse na Plaza de San Ildefonso, onde se situou a sede de Loterías.

Tivo que pasar case medio século para que chegase a nosa Lotería Nacional. Foi en 1811, en Cádiz, cando se aproba a súa creación. Non entanto, o 4 de marzo de 1812 foi a data marcada na historia do nacemento da Lotería Nacional, xa que corresponde ao día no que se celebrou o primeiro sorteo da súa historia. Os billetes fraccionáronse en cuartos – en lugar de en décimos –, cada un dos cales tiña un importe de dez reais. A antiga Lotaría Real pasou a chamarse nese momento Lotería Primitiva Nacional.

1812 é un ano de cambios, non só nace a nosa Lotería Nacional (cuxo bicentenario se celebra no 2012), senón que é o ano da promulgación da Constitución Española de 1812, popularmente coñecida como "A Pepa". O 19 de marzo de 1812, as Cortes Xerais promulgan a devandita carta magna, que se converte na primeira constitución promulgada no noso país, e nunha das máis liberais do mundo.

Poucos anos despois, en 1818, organízase un sorteo especial coincidindo co Nadal. Pode considerarse como a orixe do Sorteo Extraordinario de Navidad. Aínda que non sería ata 1839 cando o popular sorteo de nadal comeza a se celebrar regularmente; e habería que esperar ata 1897 para que o sorteo de Nadal recibise oficialmente o devandito nome. Na década de 1880 aparece outro dos sorteos emblemáticos: o sorteo de El Niño .

Case cen anos de historia despois da aparición da Lotería Primitiva, esta desaparece no 1862. Para encher o oco deixado polo devandito xogo, decídese aumentar o número de sorteos mensuais da Lotería Nacional. Por entón, arredor do ano 1877, a sede de Loterías atopábase na Fábrica Nacional de la Moneda, situada entre as madrileñas rúas de Goya, Serrano, Jorge Juan e a praza de Colón.

Foi o século XX o que trouxo maiores novidades á historia das Loterías. Así, en 1924 nace un dos sorteos especiais máis emblemáticos, o sorteo da Cruz Roja, que se mantén ata os nosos días. En 1932 a sede de Loterías trasladouse á rúa Montalbán da capital.

En 1946 nace un dos xogos máis populares de Loterías, A Quiniela. Na primeira tempada prognosticábanse os resultados en goles. A partir da tempada seguinte introduciuse o formato 1X2 para realizar os prognósticos. En 1963 a sede de Loterías trasládase á rúa Guzmán el Bueno.

En 1985 chegou a nova Lotería Primitiva, ou simplemente, La Primitiva. Uns anos despois, en 1988, celébrase o primeiro sorteo da BonoLoto . E en 1993 chega El Gordo de la Primitiva . As novidades continuarían no século XXI, coa chegada de novos xogos como a loto europea Euromillones (2004) na que participa España; as apostas hípicas Lototurf e Quíntuple Plus (2005); e a aposta deportiva do Quinigol (2005), que se parece moito á primeira Quiniela da historia, xa que se prognostican os goles. En 2023 estréase EuroDreams, un xogo europeo, completamente novo no tipo de premios en diferido que reparte, e que non existía ata entón no catálogo de xogos de Lotarías. Un xogo no que os gañadores soñan aos poucos, mes a mes, sempre de forma reflexiva e aliñada cos valores de xogo responsable de Lotarías.

Loterías y Apuestas del Estado: desde o século XVIII, séculos de historia, de xogos, de ilusións cumpridas. Se soñas…Loterías.